انیمیشن آپولو ده و نیم؛ فیلم تازه ریچارد لینکلیتر برداشتی خیال انگیز از جوانی است - وبلاگ زندگی

به گزارش وبلاگ زندگی، ریچارد لینکلیتر به معنای واقعی یک نوستالژی باز است و هیچ کدام از آثارش هرگز به میزان فیلم نو فوق العاده اش، آپولو ده و نیم (Apollo 10½: A Space Age Childhood) اینگونه نبوده است. او به عنوان یک نویسنده و کارگردان، از خاطرات گذشته اش استفاده می نماید تا درک خود را از زمان حال بالا ببرد. مهم تر از همه، او این کار را بدون سانتیمانتالیسم معمول که اغلب با کلاف های سردرگم نیمه اتوبیوگرافیک همراه است انجام می دهد. در این مطلب نگاهی به آپولو ده و نیم فیلم اخیر او می اندازیم.

آپولو ده و نیم ریچارد لینکلیتر مانند فیلم های قبلی اش یعنی یک پوینده تاریک (A Scanner Darkly) و به خصوص زندگی بیداری (Waking Life) نمونه ای درجه یک از انیمیشن روتوسکوپی است که در آن فیلم های لایو اکشن به صورت دیجیتالی رنگ آمیزی شده اند تا جلوه ای خیالی و فراواقعی ایجاد نمایند. این تکنیک کاملا با موضوع انیمیشن این کارگردان مطابقت دارد. او می خواهد نشان دهد که برای یک پسر 10 ساله ی علاقه مند به ناسا که در حومه شهر هیوستون زندگی می نماید، بزرگ شدن در زمان پرتاب آپولو 11 به ماه در سال 1969 چگونه است.

فیلم به صورت دوگانه روایت می گردد. در ابتدا، به نظر می رسد که ما در حال تماشای یک داستان بلند از استن جوان (با صداپیشگی میلو کوی) هستیم که ادعا می نماید ناسا او را برای یک مأموریت فوق سری قبل از پرتاب آپولو 11 به ماه انتخاب نموده است، چرا که در کپسول بسیار کوچکی که مهندسان به اشتباه برای فضانوردان بزرگسال طراحی کردند جای می گیرد. پس از انبوهی از داستان هایی که شامل شیطنت های کلاس پنجمی و خانواده بزرگ و سرکش او می گردد، او کوچک ترین بچه بین شش فرزند دیگر است، حکایات موهوم او بلافاصله پس از پرتاب آپولو به طور ناگهانی متوقف می گردد.

در بسیاری از قسمت های دیگر فیلم، به جز برش های گاه به گاه تخیلات استن جوان، استن بزرگسال (با صدای جک بلک) آنچه را که واقعا رخ داده روایت می نماید. این صحنه ها در نوع خود تخیلی هستند؛ آن ها اشاره می نمایند که چگونه وقایع به ظاهر پیش پا افتاده، که در مه زمان فیلتر شده اند، می توانند به همان میزان جادویی به نظر برسند.

چیزی که به فیلم جذابیت قابل توجهی می بخشد، علاقه ریچارد لینکلیتر به این دوره یعنی اواخر دهه 60 و نحوه شکل گیری استن است. اگرچه لینکلیتر گفته است که این فیلم دوران کودکی او در هیوستون را تکرار نمی نماید؛ برای مثال، پدرش، برخلاف استن، برای ناسا کار نمی کرد. به هر حال آنچه در این فیلم اتفاق می افتد بسیار شخصی به نظر می رسد. جزئیات و حوادث در این فیلم با وضوحی عاشقانه بیان شده است. موسیقی متن ترکیبی از آهنگ های پاپ دهه 60 است و لینکلیتر از آن ها نه تنها به عنوان یک موسیقی قدیمی بلکه برای انتقال چگونگی تجربه استن و خواهر و برادرش به عنوان موسیقی زندگی خودشان استفاده می نماید.

به علت فرم دوست داشتنی فیلم لینکلیتر، همه چیز درباره استن اثرگذار است؛ فیلم ها و سریال های علمی-تخیلی جذابی مانند سایه های تاریک (Dark Shadows) که او در تلویزیون سیاه و سفید آنتن خرگوشی خانواده تماشا می نماید، استخرهای عمومی با کلر بالا، وعده های غذایی مانند خوراک ماهی تن با چیپس سیب زمینی، سفر با مادربزرگش برای تماشا اشک ها و لبخندها (The Sound of Music)، تنفرش از تماشای برنامه تلویزیونی دیزنی در یکشنبه شب ها، چرا که همواره به این معنی بود که روز بعد باید به مدرسه برود. توصیف آرامش خاص خوابیدن در ماشین پس از یک گردش خانوادگی، همه و همه به تأثیرگذاری بیشتر و ملموس تر شدن شخصیت استن یاری زیادی می نماید.

سواری هیجان انگیز استن در پارک تفریحی آسترو ورلد صبح قبل از فرود آپولو 11 در ماه، نشان دهنده پرواز او به سمت ناشناخته ها است. (در جای دیگری از فیلم، در یک برش فانتزی، او خود را در کپسول آپولو و در حال خواندن مجله مَد (Mad Magazine) تصور می نماید.) وقتی واقعا زمان تماشای اولین قدم های نیل آرمسترانگ روی ماه فرا می رسد، استن خسته قبلا به خواب رفته است. مادرش او را با کلماتی به رختخواب می برد که به راحتی می تواند به عنوان خلاصه فیلم در نظر گرفته گردد: او فکر خواهد نمود که همه چیز را دیده است. می دانید حافظه چگونه کار می نماید.

لینکلیتر این حرف همه چیز را دیده است یا چگونگی کارکرد حافظه را به خوبی نشان می دهد. او از اخبار جنگ ویتنام که در آن موقع از تلویزیون پخش می شد چشم پوشی نمی نماید، و آن را به گونه ای به تصویر می کشد که برای استن این درگیری به صورت صدای پس زمینه انجام گردد. آپولو ده و نیم پرتره ای از بی گناهی است که هیچ برنامه ای به جز بیان صادقانه ترین احساس ممکن در آن پسر خاص و در آن لحظه خاص از تاریخ ندارد. آپولو ده و نیم فیلمی درباره چگونگی تجسم و یادآوری گذشته ما است.

منبع: cs monitor